لطفا” معانی لغاتی را که هنوز ترجمه نشده اند، ارسال نمایید و چنانچه موردی نیاز به اصلاح دارد به ما یادآوری کنید- با تشکر |
ردیف |
دسته |
لغت |
تلفظ |
معنی |
|
|
|
|
|
۱۲۰۱ |
|
فووختو |
fuvakhtu |
دوباره پخته شده ، ( وقتی یک غذای پخته شده را دوباره می پزند مثل ترشه تره مثل دوغی که با حرارت ملایم می پزندش و به دوغ جامد تبدیل می شود). |
۱۲۰۲ |
|
فووراسن |
fuvrasan |
غرق شدن، فرو رفتن در آب |
۱۲۰۳ |
|
فووردن |
fu vardan |
قورت دادن ، چیزی را در آب غرق کردن |
۱۲۰۴ |
|
فووسن |
fuvasan |
ریختن اعم از ریختن جیزی جامد یا مایع ریختن یا افتادن دندان دیختن گردو مثلا از درخت. |
۱۲۰۵ |
|
فووشتا نما |
fu veshta nama |
ماهی را کبابش نکن. |
۱۲۰۶ |
|
فووشته |
fu veshtu |
دوباره سرخ و برشته شده باشد |
۱۲۰۷ |
|
فیج کوفتن |
|
چیلیک کوفتن ، هق هق بسیار شدید چنانکه گریه به سکسکه شبیه می شود و فرد به سختی نفس می کشد. |
۱۲۰۸ |
|
فیسان |
fisan |
مالیدن – کشیدن شیئی بر شیئ دیگر مثل: کیسی فیسان: کیسه کشیدن |
۱۲۰۹ |
|
فی ویچ کا نان |
fi vich ka nan |
چلاندن |
۱۲۱۰ |
|
فیتکا |
fitka |
بسیار ریز |
۱۲۱۱ |
|
قاب در قاب |
|
کل از چیزی ، تمام یک کار. م.ث. همو خوشانه بجاره بکاشتانو امه شن بمانس قاب در قاب! |
۱۲۱۲ |
|
قابدان |
ghabdan |
کتری |
۱۲۱۳ |
|
قاپاس |
Ghapas |
|
۱۲۱۴ |
|
قاتما |
ghatma |
بند نخی ضخیم تر از نخ قرقره |
۱۲۱۵ |
|
قاتوق |
ghatogh |
خورشت |
۱۲۱۶ |
|
قاردون |
ghardun |
کارتن |
۱۲۱۷ |
|
قارماق |
gharmagh |
قلاب ماهیگیری |
۱۲۱۸ |
|
قاق |
ghagh |
آخرین نفر یا آخرین نوبت |
۱۲۱۹ |
|
قاق |
ghagh |
به شخص گیج و منگ گفته می شود |
۱۲۲۰ |
|
قامپت |
ghampet |
نوعی نباتی |
۱۲۲۱ |
|
قد زن |
ghad zan |
مداد تراش |
۱۲۲۲ |
|
قداره |
ghadareh |
کاسه |
۱۲۲۳ |
|
قراقوزبک |
ghara ghozbak |
نوعی لک لک |
۱۲۲۴ |
|
قرض |
ghorz |
قرص |
۱۲۲۵ |
|
قش یا قیش |
ghesh |
کمربند شلوار |
۱۲۲۶ |
|
قفیس |
ghafis |
واحد سطح و برابر ۱۰۰۰ متر مبع |
۱۲۲۷ |
|
قل نهار |
ghal nahar |
وعده بین صبحانه و ناهار |
۱۲۲۸ |
|
قلان |
ghelaan |
قلیان |
۱۲۲۹ |
|
قلمس |
ghalmas |
|
۱۲۳۰ |
|
قلوقم |
ghalugham |
قلع و قمع |
۱۲۳۱ |
|
قوجان |
gho jan |
|
۱۲۳۲ |
|
قورو خیار |
|
خیار بزرگ دانه دار |
۱۲۳۳ |
|
قوزک |
ghozak |
|
۱۲۳۴ |
|
قوشا |
ghosha |
پاروی دسته بلند |
۱۲۳۵ |
|
قولقولو |
ghol gho lu |
غلغله |
۱۲۳۶ |
|
قولقولیو روووم |
|
کنایه از جای بسیار شلوغ |
۱۲۳۷ |
|
قولکاچه |
ghulka che |
انسان و پرندگان در سرما حودشان جمع می کنند |
۱۲۳۸ |
|
قولومو |
gholomu |
خیلی مهم و جدی – م.ث. ان کار خایله قولومه پاریو: کار خطیری ست. |
۱۲۳۹ |
|
قون بل یا قوم بل |
ghunbel |
مرغ ماهی خوار |
۱۲۴۰ |
|
قیلان |
gheilaan |
قلیان |
۱۲۴۱ |
|
کِوزا کِوزا |
kevza kevza |
شیرین شیرین |
۱۲۴۲ |
|
کاردپر |
kard par |
زنبور خوار، نوعی پرنده |
۱۲۴۳ |
|
کاردسیری |
kard siri |
چاقو |
۱۲۴۴ |
|
کارو گیری |
kaaru giri |
نحوه کار کردن. |
۱۲۴۵ |
|
کاس اشکن |
kas ashkan |
شقایق |
۱۲۴۶ |
|
کاس چوم |
kas chum |
چشم به رنگ آبی |
۱۲۴۷ |
|
کاسنی |
kasni |
همان کاسنی |
۱۲۴۸ |
|
کاشال |
kashal |
شغال |
۱۲۴۹ |
|
کالاگن |
kalagan |
قو |
۱۲۵۰ |
|
کالاگن |
kalagan |
غاز وحشی |
۱۲۵۱ |
|
کالبو |
kalbo |
در قدیم پهن گاو را خشک میکردند وجوی برنج را روی آن میگذاشتند که از گرمای آن پوست جو کنده میشد را کالبو میگفتند |
۱۲۵۲ |
|
کالوار |
kalvar |
|
۱۲۵۳ |
|
کب |
kob |
حصیر |
۱۲۵۴ |
|
کپچ |
kapch |
چانه |
۱۲۵۵ |
|
کت |
kat |
فلس ماهی |
۱۲۵۶ |
|
کتاب سر |
ketab sar |
طلسمی که دعانویسها برای مشتری هاشان می نوشتند. |
۱۲۵۷ |
|
کترا |
katra |
کفگیر |
۱۲۵۸ |
|
کترایی |
katrayee |
بی هوا حرفی زدن و یا عملی انجام دادن |
۱۲۵۹ |
|
کتل |
katal |
صندلی چوبی کوتاه |
۱۲۶۰ |
|
کتل کونی |
ktal kuni |
تکه الوار کوتاهی که برایکوبیدنروی شیئدیگری از آن استفاده می کردند. |
۱۲۶۱ |
|
کتله |
katleh |
دمپایی چوبی |
۱۲۶۲ |
|
کج |
kaj |
کرم ابریشم و پیله ابریشم |
۱۲۶۳ |
|
کج واچینی |
kaj vachini |
جمع کردن از تلمبار و پاک کردن پیله ابریشم |
۱۲۶۴ |
|
کچکرک یا کشکرک |
kash karak |
زاغ، کلاغ زاغ |
۱۲۶۵ |
|
کچو |
Kachu |
کفگیر |
۱۲۶۶ |
|
کخ |
kakh |
کف کردن |
۱۲۶۷ |
|
کدکداز |
kad kadaz |
صدای مرغ پس از تخم گذاری ، قد قدا |
۱۲۶۸ |
|
کدکداز |
kad ka daaz |
صدای مرغ که بسیار بلند آواز می دهد انگار شکوه می کند. این صدا را تنها پس از تخم گذاشتن از مرغ می شنوید. این واژه خود به صدای کدکداز مرغ شبیه است. |
۱۲۶۹ |
|
کر و مار |
Kar o mar |
یک نوع مار بی آزار |
۱۲۷۰ |
|
کرا کرا |
Kara kra |
صدای مرغ قبل از تخم گذاری |
۱۲۷۱ |
|
کرتوب |
kar tub |
سیب زمینی |
۱۲۷۲ |
|
کرجی |
kar ji |
قایق |
۱۲۷۳ |
|
کرچ |
karch |
ترد |
۱۲۷۴ |
|
کرد و کاران |
kardu kaaraan |
کرد و کار نوع عملکرد یک فرد |
۱۲۷۵ |
|
کرف |
karf |
یونولیت |
۱۲۷۶ |
|
کرفو یخچال |
karfu yakh chal |
محفظه های یونولیتی که برای نگهداری مواد فاسد شدنی از آن استفاده می کردند. |
۱۲۷۷ |
|
کرک |
kark |
مرغ |
۱۲۷۸ |
|
کرک راکو |
karke raku |
چوب کوتاه برای دور کردن مرغ و جوجه ای که خود را به اشخاص نردیک می کردند |
۱۲۷۹ |
|
کرک ناخوشی |
karke nakhushi |
بیماری مرغی |
۱۲۸۰ |
|
کرکه لان |
karku lan |
لانه مرغ |
۱۲۸۱ |
|
کرو پوشمال |
kar o pushmaal |
آدم خنگ و فارغ از دنیا |
۱۲۸۲ |
|
کرو مار |
|
استعاره از کسی که مدام از در و دروازه مردم سرک می کشد. |
۱۲۸۳ |
|
کرو ماکلا |
|
همان کرو پوشمال است (مراجعه شود به توضیح کرو پوشمال!) |
۱۲۸۴ |
|
کس بکس خوردن |
kas b kas khordan |
بهم برخورد کردن |
۱۲۸۵ |
|
کش بکش |
kash bakash |
در هم آمیختن یا کشتی گرفتن |
۱۲۸۶ |
|
کشا گیفتن |
kasha giftan |
در آغوش گرفتن |
۱۲۸۷ |
|
کشه |
kasheh |
آغوش ، بغل |
۱۲۸۸ |
|
کشه |
kasheh |
گوشه و کنج |
۱۲۸۹ |
|
کشیده |
keshideh |
گوشمالی ، چک |
۱۲۹۰ |
|
کفتن |
kaftan |
افتادن |
۱۲۹۱ |
|
کفدک یا کفتک |
kaftak |
انجیر نارس |
۱۲۹۲ |
|
کل چومک |
kal chumak |
زگیل |
۱۲۹۳ |
|
کلاچ |
kalach |
کلاغ |
۱۲۹۴ |
|
کلاچپا |
kalach pa |
یک نوع علفی است به اندازه خرف و در قدیم به تلمبار کلاچپا می زدند، نسلش منقرض شده و جای آنرا خرف گرفته |
۱۲۹۵ |
|
کلامرزو |
kala marzu |
یک آتش دان سفالی گرد با کفی به قطر ده سانت و قطر حد اکثر هفتادو پنج سانت. این کله یا آتش دان در گودال کم عمقی که در گوشه اتاق ایجاد می شد قرار می گرفت و که در آن هیزم یا زغال می ریختند برای سوزاندن. |
۱۲۹۶ |
|
کلفک |
Kolfak |
یک نونوع مار بزرگ |
۱۲۹۷ |
|
کلم |
kalm |
کرم عمدتا کرم خاکی |
۱۲۹۸ |
|
کله |
kaleh |
محل برپا کردن آتش در اطاق |
۱۲۹۹ |
|
کله |
kale |
یک تکه از یک شالیزار به مساحت شش متر در شش متر (بطور متوسط). |
۱۳۰۰ |
|
کله فوکو |
kalle foko |
|
۱۳۰۱ |
|
کله کو |
kallu ko |
بی زه انا کلوکو بوکوده/ کوبیده توی سرش |
۱۳۰۲ |
|
کله گب |
kal o gab |
حرف و صحبت خودمانی و یا قلمبه سلمبه |
۱۳۰۳ |
|
کلو چوم |
kaluchum |
آدم چشم درشت |
۱۳۰۴ |
|
کمردود |
kamar davad |
شالی دوخته شده از ۴ متر پارچه که به شکل مثلث بزرگی تا می کردند و دور کمرشان می بستند. (یکبار کمر داواده مادر بزرگم را دور کمر بهاره نظری بستم تمام تنش بسته بندی شده بود بچه داشت خفه می شد!!!) |
۱۳۰۵ |
|
کموتیل |
komotil |
|
۱۳۰۶ |
|
کنجی یو؟ |
kan jiu |
چطور است؟ چگونه است؟ |
۱۳۰۷ |
|
کنجی؟ |
kanji |
چه گونه |
۱۳۰۸ |
|
کنف اوشکنی |
kanaf oushkuini |
ساقه کنف را شکستن و الیاف آنرا جدا کردن و آماده سازی برای ریسیدن رشته |
۱۳۰۹ |
|
کنف خاش |
kanaf khash |
ساقه خشک کنف |
۱۳۱۰ |
|
که لو |
ke lu |
دختر ، دختره |
۱۳۱۱ |
|
کو کلا چئن |
ko kala |
کلک جور کردن. |
۱۳۱۲ |
|
کوات |
kavat |
بلدرچین |
۱۳۱۳ |
|
کوار |
kavar |
تره ، از سبزیجات |
۱۳۱۴ |
|
کوب |
kob |
حصیر |
۱۳۱۵ |
|
کوبفاود |
kob favad |
چوب نگهدارنده چله های نخ |
۱۳۱۶ |
|
کوبومغ |
kobo megh |
چهارتا چوب برای مهار کارگاه حصیر |
۱۳۱۷ |
|
کوتا بیجامو |
kut pijamu |
شلوارک |
۱۳۱۸ |
|
کوتا پرهان |
kuta perhaan |
|
۱۳۱۹ |
|
کوتا خوس |
kuta khus |
سرفه های کوتاه |
۱۳۲۰ |
|
کوتاله |
kutaloo |
یک بسته برنج درو شده |
۱۳۲۱ |
|
کوتام |
kutam |
بالکن روستای |
۱۳۲۲ |
|
کوتی |
kuti |
آلاچیقی که برای انبار کردن برنج استفاده میشده |
۱۳۲۳ |
|
کوتی |
kuti |
انبار برنج درو شده |
۱۳۲۴ |
|
کوچیل |
kuchil |
|
۱۳۲۵ |
|
کوچینگ |
kuching |
|
۱۳۲۶ |
|
کود |
kud |
بچه ، فرزند |
۱۳۲۷ |
|
کور و پسان |
koru pesan |
کور کچل ها برای تصغیر و تحقیر بکار می رود کنایه از آدمهای ناچیز و دون به زعم گوینده.(م.ث. خوشینه ان کورو پسانا هتو داننوووووو ایتا کوندو). |
۱۳۲۸ |
|
کور و قوقو |
Kor o ghu ghu |
جغد |
۱۳۲۹ |
|
کورش |
kursh |
|
۱۳۳۰ |
|
کوره سر |
koreh sar |
ایوان خانه |
۱۳۳۱ |
|
کوفاود |
kofavad |
یکی از ادوات حصیر بافی |
۱۳۳۲ |
|
کوفر |
kufer |
کپور |
۱۳۳۳ |
|
کوکا |
koka |
محله ، محدوده |
۱۳۳۴ |
|
کوکلا |
kokala |
خدعه ، دسیسه |
۱۳۳۵ |
|
کوکلا دیچان |
kokla dichan |
دسیسه کردن |
۱۳۳۶ |
|
کول کالو |
kul kalu |
سردر گم |
۱۳۳۷ |
|
کولتان دلخوشی |
kultan delkhoshi |
کورسوی امید، دلخوشی مختصر |
۱۳۳۸ |
|
کولش کن |
kulash kan |
مرغ کرچ اگر اشتباه نکنم باید از کلاش بیاید. |
۱۳۳۹ |
|
کولش یا کولوش |
kulash |
ساقه های خشک برنج |
۱۳۴۰ |
|
کولکا کولکا |
kulka kulka |
– قد قد مرغی که با جوجه های یکی دو روزه. خسته و سنگین از لانه گزینی بیست روزه صداهای کوتاه و بمی بر می آورد. مثل: قولپ قولپ یا کولک کولک و جوجه ها را با آن ندا می دهد. |
۱۳۴۱ |
|
کولکاپیس |
kul kapis |
نوعی پرنده به اندازه گنجشک |
۱۳۴۲ |
|
کولکالو |
kul ka lu |
درهم تنیده ، به هم گره خورده(معمولا برای موهای شانه نشده و نامرتب بکار می رود). |
۱۳۴۳ |
|
کولکوم |
kul kum |
دامی ساخته شده از دم و یال اسب برای صید پرندگان |
۱۳۴۴ |
|
کولمه/کولمو |
kolmeh |
ماهی کوچک |
۱۳۴۵ |
|
کولنگ بازی |
kulan bazi |
یک نوع بازی با استفاده از چوب های نوک تیز بنان کولنگ |
۱۳۴۶ |
|
کولهاک |
kul haak |
کولاک |
۱۳۴۷ |
|
کولوش یا کولش |
kulush |
ساقه خشک برنج |
۱۳۴۸ |
|
کومیزی |
kume zi |
شب ادراری |
۱۳۴۹ |
|
کون سوزن |
kun suzan |
کرم شبتاب |
۱۳۵۰ |
|
کوناکونا |
kunakun |
برعکس، |
۱۳۵۱ |
|
کونامجا |
kuna maja |
نوعی جابجا شدن کودکان قبل از راه رفتن |
۱۳۵۲ |
|
کونجاخوس |
kon ja khus |
|
۱۳۵۳ |
|
کوندو |
kundu |
کنده درخت و تکه مد…ع سفت |
۱۳۵۴ |
|
کوندو کوش |
kundo kosh |
|
۱۳۵۵ |
|
کوندوج |
kundoj |
|
۱۳۵۶ |
|
کونمان |
kunman |
فاق شلوار یا پیژامه |
۱۳۵۷ |
|
کویی |
kuyee |
کدو |
۱۳۵۸ |
|
کویی ترو |
kuyee taroo |
نوعی فسنجان که به جای گوشت یا مرغ در آن کدو می ریزند |
۱۳۵۹ |
|
کویی دانو |
kuyee danoo |
تخم کدو |
۱۳۶۰ |
|
کیج کیجی لال |
|
وقتی بزرگتری نهیب می زند یعنی سکوت کنید. وقتی کسی در نقل قول می کند یعنی سکوت کردند. |
۱۳۶۱ |
|
کینو خورو |
kinu khu ru |
گویا نوعی پرنده کوچک به اندازه بلبل |
۱۳۶۲ |
|
کی جی |
ki ji |
جوجه |
۱۳۶۳ |
|
کیس بو کوده |
kis bu kude |
(معمولا برای پای چشم) پف کرده |
۱۳۶۴ |
|
کیسی |
kisi |
گونی |
۱۳۶۵ |
|
کیسی دو |
du kisi |
دوغ چکیده |
۱۳۶۶ |
|
کیشپالی کون |
kish pali kun |
زیربغل |
۱۳۶۷ |
|
کیشخال |
kish khal |
نوعی جاروی بومی که اغلب برای جارو کردن حیاط استفاده میشود و از گیاهانی مانند گیندواش یا کیش ساخته میشود. |
۱۳۶۸ |
|
کیشیم |
kishim |
پرنده مهاجر که زمستان ها در ساحل مرداب دیده می شود |
۱۳۶۹ |
|
کینو خورو |
kinu khuroo |
پرنده ایی کوچک جثه معادل صعوه در فارسی |
۱۳۷۰ |
|
گِرمانکا |
germanka |
مقیاس وزنی برابر ۲۵۰ گرم |
۱۳۷۱ |
|
گاجامو |
gajamu |
کومه ، آلاچیق |
۱۳۷۲ |
|
گاچ |
gach |
پاهایی را می گویند که در هنگام راه رفتن باز هستند |
۱۳۷۳ |
|
گاچه یا گاچو |
gachoo |
طویله |
۱۳۷۴ |
|
گاچو gaachu |
|
گاودانی – طویله |
۱۳۷۵ |
|
گاز خج |
gaz khaj |
یک برش از هندوانه و خربزه و امثالهم |
۱۳۷۶ |
|
گاز فشان |
gaz fashan |
جشن دندان برای خردسالان |
۱۳۷۷ |
|
گاز کن |
gaz kan |
دندان ساز یا دندان پزشک ، گاز کن کنایه از آدم خیلی کنجکاو و فضول |
۱۳۷۸ |
|
گازاشکرو |
gaz ashkaroo |
دندان قروچه |
۱۳۷۹ |
|
گازو قارما |
|
توصیف دندانهای بسیار برامده ، گازو |
۱۳۸۰ |
|
گاگلف |
ga galaf |
گاهگاهی |
۱۳۸۱ |
|
گالش |
gaalash |
گالش لاستیکی به رنگ سیاه که جدار داخلی آن با یک لایه نازک سرخ و کرکی پوشیده بود. بی بند بود و بی پاشنه. |
۱۳۸۲ |
|
گالی |
gali |
پوشال |
۱۳۸۳ |
|
گامیش بان |
gamish ban |
کنایه از آدم چاپلوس |
۱۳۸۴ |
|
گاو دکفته بازار |
gav dakafte bazar |
هرج و مرج یا شهر بی قانون |
۱۳۸۵ |
|
گاو زه جی |
gav ze ji |
گاو شیر ده |
۱۳۸۶ |
|
گاو نوخورو واش |
|
آدم بد خلق که با یک من عسل نمی شود خوردش. |
۱۳۸۷ |
|
گاواره |
gavareh |
گهواره |
۱۳۸۸ |
|
گاوو کودو |
gav o kudu |
بچه گاو ، گوساله |
۱۳۸۹ |
|
گاوو گونبال |
gavu gumbal |
نوعی سوسک |
۱۳۹۰ |
|
گاووگومبال |
gav o gombal |
یک نوع سوسک صحرایی |
۱۳۹۱ |
|
گر کو یا گرکه |
gar ku |
زیر قابلمه ای حصیری |
۱۳۹۲ |
|
گر ووشتن |
gar voshtan |
در رفتن، عبور کردن |
۱۳۹۳ |
|
گرد تومان |
garde tuman |
دامن چین دار و بلند روستایی |
۱۳۹۴ |
|
گرمالت |
garmalat |
فلفل سیاه |
۱۳۹۵ |
|
گرمش |
garmash |
باد گرم |
۱۳۹۶ |
|
گروشته |
Gar voshteh |
عبور کرده ، خلاص شده |
۱۳۹۷ |
|
گزر |
gazar |
هویج |
۱۳۹۸ |
|
گزگا |
gozga |
قورباغه |
۱۳۹۹ |
|
گزنه کلو |
gazne kalu |
مزرعه گزنه |
۱۴۰۰ |
|
گزنو |
gaznu |
گزنه |
۱۴۰۱ |
|
گزنو به سر دوکودن |
gaznu |
گزنه ، خاک بر سر کردن(الان چی گزنو امه سر دوکونیم؟!) |
۱۴۰۲ |
|
گزه |
gazeh |
لبه ، دندانه |
۱۴۰۳ |
|
گشک |
gashk |
آدم لوس و بیمزه |
۱۴۰۴ |
|
گلف |
galaf |
جدا از هم و با فاصله |
۱۴۰۵ |
|
گلفو سینگین گو زائن |
|
شمرده و آرام آرام صحبت کردن |
۱۴۰۶ |
|
گله خوادن (گاوان ) |
gela khadan |
هی کردن و دور کردن گاوها. |
۱۴۰۷ |
|
گمج |
gamaj |
ظرف سفالی برای پختن غذا |
۱۴۰۸ |
|
گنده واش |
gandeh vash |
یک نوع علف بد بو |
۱۴۰۹ |
|
گو آن دار گاو |
guan dar o gav |
گاو شیرده |
۱۴۱۰ |
|
گوچین |
gu chin |
یک هاون بسیار بزرگ چوبی که برای جدا کردن پوسته اولیه دانه های برنج از آن استفاده می شد. |
۱۴۱۱ |
|
گودر |
godar |
گاو نر جوان |
۱۴۱۲ |
|
گودو |
godu |
در مورد هر چیز که بصورت توپ درآمده باشد مانند کاموا و گل |
۱۴۱۳ |
|
گوراندن |
gorandan |
هضم کردن |
۱۴۱۴ |
|
گورانن |
goranan |
هضم کردن- تو گویی ان ای موشتو به صاحابو پلا مو گورانان تانما؟ |
۱۴۱۵ |
|
گورخونو |
gorkhono |
صدای رعد و برق |
۱۴۱۶ |
|
گوردینگ |
gurding |
پدر بزرگ رو روئک |
۱۴۱۷ |
|
گورش |
gorash |
آروغ |
۱۴۱۸ |
|
گورگونوس |
gor gu nus |
|
۱۴۱۹ |
|
گورو |
goroo |
گراز |
۱۴۲۰ |
|
گورینگ |
guring |
|
۱۴۲۱ |
|
گوز گره |
goze greh |
به ستوه آمدن |
۱۴۲۲ |
|
گوز قوطی |
goze ghuti |
فسقلی |
۱۴۲۳ |
|
گوز گب |
goze gab |
چرت و پرت |
۱۴۲۴ |
|
گوزگا |
gozga |
قورباغه |
۱۴۲۵ |
|
گوزگا چوم |
gozga chum |
دارای چشمهای وزغی |
۱۴۲۶ |
|
گوسبند پا |
gosband pa |
سه برگش شکل پای گوسفند است. جالب این جاست که در چراگاه گوسفندان بیش از مناطق دیگر می روید. |
۱۴۲۷ |
|
گوش خالو |
gosh khaalu |
آب شش ماهی |
۱۴۲۸ |
|
گوشا کونی |
goshakuni |
در گوشی |
۱۴۲۹ |
|
گوکولو |
gu ku lu |
گوساله |
۱۴۳۰ |
|
گول گولو آفتاب |
gul gulu aaftab |
روز بسیار آفتابی و درخشان پساز باران |
۱۴۳۱ |
|
گوله |
goleh |
خم ، سبو |
۱۴۳۲ |
|
گولو قار کون |
gulu ghaar kun |
گل حساس – گلی که که وقتی لمسش می کنید برگهایش را به سرعت جمع می کند. |
۱۴۳۳ |
|
گولوخسن |
gulu hk-s-n |
(از شادی در پوست خود نگنجیدن)خط فاصله در تلفظ به معنای صدای ساکن است. که در انگلیسی و گیلکی بسیار استفاده می شود |
۱۴۳۴ |
|
گولوخه |
gulukhe |
بسیار خوشحال و شکفته است. (گولوخیدن) |
۱۴۳۵ |
|
گولی چال |
guli chal |
عمق گلو |
۱۴۳۶ |
|
گولیسکو |
gulisko |
سکسکه |
۱۴۳۷ |
|
گومار |
gumar |
خرابه |
۱۴۳۸ |
|
گونجو |
gunju |
غنچه (گونجو در زبان ایتالیایی نیز به معنای غنچه گل رز است!) |
۱۴۳۹ |
|
گید گیدی |
gid gidi |
غل خوردن |
۱۴۴۰ |
|
گیل گیلی |
gil gili |
جغ جغه |
۱۴۴۱ |
|
گیله وا |
gileh va |
نوعی باد |
۱۴۴۲ |
|
گیرکوب |
girkob |
یکسره ، سرتاسر |
۱۴۴۳ |
|
گیشو سری |
geshu sari |
بستگان عروس |
۱۴۴۴ |
|
گیشو یا گه شو |
ge shu |
عروس |
۱۴۴۵ |
|
گیفتن |
giftan |
گرفتن چیزی با دست ، همچنین به دام انداختن |
۱۴۴۶ |
|
گیل گامیش |
gil gamish |
|
۱۴۴۷ |
|
گیل گوسفند |
gile gosfand |
موجودی خیالی که در زیر زمین متصور است |
۱۴۴۸ |
|
گیلو گودو |
gilu godu |
گلوله گلی |
۱۴۴۹ |
|
لاب لاب |
lab lab |
پارس کردن سگ |
۱۴۵۰ |
|
لابجا |
la baja |
|
۱۴۵۱ |
|
لابدان |
labdan |
عنکبوت |
۱۴۵۲ |
|
لابدان گول |
lab dan gul یا lab |
dam gul گل فصلی تابستانی به رنگ زرد یا نارنجی شیپوری کوچک. عطر مختصر و شیرینی دارد دارای ریشه های افشان است |
۱۴۵۳ |
|
لابوتکا |
labutka |
بیل کشاورزی |
۱۴۵۴ |
|
لاردام |
lardam |
|
۱۴۵۵ |
|
لافند |
lafand |
طناب |
۱۴۵۶ |
|
لافند فارَس |
lafan faras |
محدوده |
۱۴۵۷ |
|
لانتی |
lanti |
مار |
۱۴۵۸ |
|
لانتی کولا |
lanti kula |
قارچ |
۱۴۵۹ |
|
لانتی وولیسکا |
lanti vuliska |
حرکت مارگونه یا غلت زدن دور خود |
۱۴۶۰ |
|
لب |
leb |
بوته معمولا بوته سیفی جات. |
۱۴۶۱ |
|
لب گوت |
lab got |
نوعی بازی بچگانه که در آن حفره ای در زمین حفر تا بازی کنندگان سکه ها را با فاصله داخل آن پرت کنند |
۱۴۶۲ |
|
لبایی مایی |
labayee mayee |
ماهی شور بدون استفاده از رناس |
۱۴۶۳ |
|
لبله |
lab leh |
|
۱۴۶۴ |
|
لپچ |
lapch |
بغض کردن کودکانه |
۱۴۶۵ |
|
لچک |
lachak |
یک روسری دم دستی که همیشه بر سر خانمها بود یک پارچه یک متری را به شکل مثلث تا می کردند و میبریدند و از آن دو لچک در می آمد. |
۱۴۶۶ |
|
لچه |
lacheh |
انتهای هر چیز بلند اعم از درخت یا ساختمان |
۱۴۶۷ |
|
لس |
las |
شل و قابل اعطاف |
۱۴۶۸ |
|
لشکر یا لشکر کول |
lashkar |
|
۱۴۶۹ |
|
لکش |
lakash |
نوعی تور ماهیگیری |
۱۴۷۰ |
|
لکنده |
lakandeh |
زخمی ،ناخوش احوال |
۱۴۷۱ |
|
لل |
lal |
حشره ریزتر از پشه که دور هر نوری در شب تجمع می کنند |
۱۴۷۲ |
|
له دو کون |
le dukun |
فرد یا افرادی که سقف خانه ها را با له le می پوشاندند.(گیاهی از دسته بامبو باید باشد با برگهایی به پهنای یک انگشت تقریبا و بلانی یک متر یا کمی بیشتر . خشکش می کردند و به عنوان عایق در سقف خانه ها شان از آن بهره می بردند). |
۱۴۷۳ |
|
له کولا |
le kula |
کلاه حصیری |
۱۴۷۴ |
|
لوپر |
leo par |
راسته شکم ماهی که عمدتا چربی بیشتری را در خود دارد و معمولا سفید است و فلسهای کوچکی دارد. |
۱۴۷۵ |
|
لوتکا |
lutka |
قایق چوبی سنتی |
۱۴۷۶ |
|
لوچان |
lo chan |
چپ چپ نگاه کردن |
۱۴۷۷ |
|
لودکا |
ludka |
قایق |
۱۴۷۸ |
|
لومبو |
lombo |
لیمو |
۱۴۷۹ |
|
لی لی کی دار |
li li ki dar |
درختی که میوه آن دارای پیله است که با آن دام ها را تغذیه می کنند |
۱۴۸۰ |
|
لیچارکی |
lichreki |
متلک بار کردن |
۱۴۸۱ |
|
لیسک |
lisk |
لیز و سر |
۱۴۸۲ |
|
لیسک |
lisk |
سنگی کهه در لیسکه بازی استفاده می شود |
۱۴۸۳ |
|
لیسکا یا لیسک خوردن |
liska khurdan |
سر خوردن |
۱۴۸۴ |
|
لیسکه بازی |
liska bazi |
بازی تو کوچه که روی زمین خط کشی وباسنگ بازی میکردند |
۱۴۸۵ |
|
لیشه گاو |
leshu gav |
گاو ماده جوان یا معادل تلیسه در فارسی |
۱۴۸۶ |
|
ماتاچول |
mata chul |
گل و لای کف مرداب |
۱۴۸۷ |
|
ماخایی |
makhayee |
بادکنک شکم ماهی |
۱۴۸۸ |
|
ماره گو |
mare go |
رها کردن گاو با گوساله اش در چراگاه پس از اتمام دوره شیر دهی |
۱۴۸۹ |
|
مارو |
maru |
یک تکه از برنجزار |
۱۴۹۰ |
|
مارو |
maru |
مایع ماست زنی |
۱۴۹۱ |
|
مازار |
mazar |
آشکار کردن |
۱۴۹۲ |
|
مازو |
mazu |
میوه بلوط |
۱۴۹۳ |
|
ماشو |
mashu |
گیره زغال |
۱۴۹۴ |
|
ماشو یا ماشه |
mashu |
گیره برای آتش وذغال |
۱۴۹۵ |
|
ماقول |
maghul |
چه خوب شد ، چه عجب |
۱۴۹۶ |
|
ماقول بوگوفتی |
magul bogofti |
چه خوب شد که گفتی |
۱۴۹۷ |
|
ماقول دانه گو |
magul dane gu |
معقول می داند ، خوب است که می داند (بیشتر در گوشه و کنایه زدن بکار می رود). |
۱۴۹۸ |
|
ماقول ذرو اسو |
magul zaru esu |
کم نیست ، مقدار قابل توجهی ست. |
۱۴۹۹ |
|
ماکاماکا |
maka maka |
سرو صدا |
۱۵۰۰ |
|
مالو |
malu |
محله |
۱۵۰۱ |
|
مالو ماکرم |
|
دست و پا چلفتی |
۱۵۰۲ |
|
مامالکا |
mamalka |
نوع فرنی اما غلیظ تر |
۱۵۰۳ |
|
مامل کا |
mamal ka |
فرنی بدون شیر (فرنی آبکنار از نوع اصلش با شیر و آرد برنج و شکر پخته می شود. و با پودر دارچین سرو می گردد). |
۱۵۰۴ |
|
ماندی |
mandi |
خسته شدن |
۱۵۰۵ |
|
ماندی شیناکا |
mandi shinaka |
استراحت کردن |
۱۵۰۶ |
|
مانگی گورو |
mangi goroo |
|
۱۵۰۷ |
|
مایی دوم |
mayee dum |
دم ماهی را گویند. |
۱۵۰۸ |
|
مآشک |
ma ashk |
یک نوع تور ماهی گیری که گسترده آن بشکل دایره است |
۱۵۰۹ |
|
متکو |
matkoo |
متکا |
۱۵۱۰ |
|
متل |
matal |
خنگ |
۱۵۱۱ |
|
مچش |
mochish |
دامنه آب ریز پوشش ساختمان اعم از شیروانی ، گالی پوش یا سفالی |
۱۵۱۲ |
|
مچه کردن |
machoo kudan |
اخم کردن |
۱۵۱۳ |
|
مچه یا مچو |
machoo |
اخم کردن |
۱۵۱۴ |
|
مچو ماتیرو |
mach matiro |
اخم و تخمی که با چشم غره همراه است. |
۱۵۱۵ |
|
مخایی |
makhayee |
به شکل بادکنک های ماهی شکل است که پر از هواست. آبکناری ها علاوه بر اشبل و شیب این بخش از ماهی را هم سرخ می کنیم و می خوریم. |
۱۵۱۶ |
|
مختن |
makhtan |
راه رفتن، قدم زدن |
۱۵۱۷ |
|
مرا غمه زار بی گیفته |
|
یعنی کاری که در پیش رو دارم به نظرم خیلی صعب و سخت به نظر می آید. |
۱۵۱۸ |
|
مرث و بیاض |
marsu biaaz |
مرثیه و کاغذ سفید اصطلاحا هر چه نوشته و نانوشته است. |
۱۵۱۹ |
|
مرخه |
markheh |
|
۱۵۲۰ |
|
مرده کود |
marde kud |
بستگان شوهر |
۱۵۲۱ |
|
مرده مار پسرزن |
marde maar pasar zan |
گل بنفشه دو رنگ |
۱۵۲۲ |
|
مرز تیمار |
marz timar |
|
۱۵۲۳ |
|
مرس |
mers |
مس |
۱۵۲۴ |
|
مرس |
mrs یا mars |
مس |
۱۵۲۵ |
|
مرسو پاتیل |
mersu patil |
قابلمه مسی |
۱۵۲۶ |
|
مرگو فوکو |
Marg o foko |
|
۱۵۲۷ |
|
مسامساگر |
masa masagar |
|
۱۵۲۸ |
|
مضرت |
mazrat |
بد جنس و آب زیرکاه |
۱۵۲۹ |
|
مغ بیزه وینی |
megh bise vini |
بینی بسیار پیشکول |
۱۵۳۰ |
|
منگال |
mangaal |
یک مشت -یک چنگ- ایتا منگاله سردو پلا یعنی یک مشت پولوی سرد. |
۱۵۳۱ |
|
مه چوم سربسر نامه |
|
خوابم نبرد |
۱۵۳۲ |
|
مه قاقیو |
|
|
۱۵۳۳ |
|
موجمع |
moj ma |
سینی بزرگ مسی |
۱۵۳۴ |
|
موچ چی |
much chi |
یک لقمه فشرده شده با دست معمولا خمیر آماده حلوای ضیابری یا یک مشت پولوی کته به این واژه اخیر پلا موشتو هم می گویند. |
۱۵۳۵ |
|
موچاش |
mu chash |
دامنه آبریز پوشش خانه ها |
۱۵۳۶ |
|
موخوس |
mu khus |
|
۱۵۳۷ |
|
مورجانو |
morjanoo |
مورچه |
۱۵۳۸ |
|
مورجو |
morjo |
عدس |
۱۵۳۹ |
|
مورغانه |
morghaneh |
تخم مرغ |
۱۵۴۰ |
|
مورغانه دشکن |
morghane dashkan |
نیروی تخم مرغ |
۱۵۴۱ |
|
موشتک |
mushtak |
شاید مشت کوچک اندازه مشت چوب سیگار |
۱۵۴۲ |
|
موشتلوق |
mushtologh |
مژده و »زدگانی |
۱۵۴۳ |
|
موغراز یا مقراض |
mughraz |
قیچی |
۱۵۴۴ |
|
مونسول |
monsuul |
مسئول |
۱۵۴۵ |
|
موهوم |
mohomm |
مهم با دارای اهمیت |
۱۵۴۶ |
|
مووال |
muval |
دستشویی |
۱۵۴۷ |
|
میان مجی |
mian maji |
کمک کردن در رساندن غذا و ادوات سفره های بزرگ عروسی مثلا از محل آشپزی تا سر سفره. |
۱۵۴۸ |
|
میچیب |
michib |
لثه |
۱۵۴۹ |
|
میچیب زئن |
michib za an |
خوردن با بی میلی- به سختی و بدون دندان خوردن- غذای سفت و نپخته ای را خوردن گاز گو نارمو! ساحات ببن یک ساحات میچیب بیزمو هن خوکو پلا مه گوله بیجر نیشه! |
۱۵۵۰ |
|
می چکره خشک باس |
|
|
۱۵۵۱ |
|
می چیب |
michib |
زیر چانه |
۱۵۵۲ |
|
می ناف دکلاس |
mi naf daklas |
ترسیدم |
۱۵۵۳ |
|
میخاکی خوج |
mikhaki khuj |
یک نوع گلابی محلی |
۱۵۵۴ |
|
میداد |
midad |
مداد |
۱۵۵۵ |
|
میرمالو |
mir malu |
یکی از سه محله آبکنار بنام میر محله که غالب افراد آن از سادات هستند |
۱۵۵۶ |
|
میس |
mis |
گنجشک |
۱۵۵۷ |
|
میس پایی |
mis payee |
مراقبت از مزارع برنج در مقابل هجوم گنجشک |
۱۵۵۸ |
|
میسمااار |
mismaar |
بسیار محکم یا محکم کاری شده (ریشه اش را نمی توانم پیدا کنم) |
۱۵۵۹ |
|
میسو چوم |
misu chum |
دارای چشمهای ریز اما نه چشم تنگ موذیانه |
۱۵۶۰ |
|
میسو خولی |
misu khuli |
کنایه از بچه خیلی خیلی ریزه میزه هم هست. |
۱۵۶۱ |
|
میشدام |
mishdam |
پشه بند |
۱۵۶۲ |
|
میل میلو پیران |
mil milu piran |
پیراهن راه راه |
۱۵۶۳ |
|
ناجه یا ناجو |
najeh |
آرزو |
۱۵۶۴ |
|
ناخباره |
nakh bareh |
بی خبر، ناگهانی |
۱۵۶۵ |
|
نارو |
naru |
ناله |
۱۵۶۶ |
|
ناسرا ناکون |
nasra nakun |
بی سر و ته |
۱۵۶۷ |
|
ناسوس |
nasus |
تلمبه |
۱۵۶۸ |
|
ناف دکفت |
|
انگار دلم از ترس آب شد. |
۱۵۶۹ |
|
ناقارو |
naghaaru |
|
۱۵۷۰ |
|
نان جبیس |
Nan jis |
حسود ، نا نجیب |
۱۵۷۱ |
|
نخار دانو |
nkhaar danu |
چیزهای بسیار بسیار |
۱۵۷۲ |
|
نخار دانو نکفته |
nkhaar danu nakafte |
کنایه از جای بسیار تمیز که حتی یک ارزن هم در آن پیدا نمی شود. (njhar danu را هنوز پیدا نکرده امایم). |
۱۵۷۳ |
|
نرخه |
narkheh |
ظرف سفالی برای تبدیل ماست به دوغ |
۱۵۷۴ |
|
نسپر |
naspar |
یک نوع پرنده |
۱۵۷۵ |
|
نفته کین |
nateh kin |
یک پرنده دریایی است -که شبیه پنگوین راه میرفت |
۱۵۷۶ |
|
نفتو کین |
naftu kin |
|
۱۵۷۷ |
|
نفتو گول |
naftu gul |
گلی بسیار بد بو با بوی تلخ زننده به رنگ بنفش بسیار تیره و سیاه که سایه دوست است. برگهایی پهن و گلهای ریز و دسته ای دارد. |
۱۵۷۸ |
|
نما |
nama |
نوعی تله برای پرندگان متشکل از یک نیمدایره چوبی و تور متصل به آن |
۱۵۷۹ |
|
نما |
nama |
وسیله ای برای به دام انداختن پرندگان و ساخته شده از یک چوب خمیده و تور |
۱۵۸۰ |
|
نوجاق |
no jagh |
|
۱۵۸۱ |
|
نوخون |
nokhun |
درب ظرف سفالی بنام گمج |
۱۵۸۲ |
|
نوقلدان |
nugl dan |
ظرف شیشه ای مخصوص نگهداری انواع مواد غذایی |
۱۵۸۳ |
|
نیدا |
nida |
ندا. (خایی بی شی ایته نیدا مرایی بدن). |
۱۵۸۴ |
|
نیزه |
ni ze |
نزده |
۱۵۸۵ |
|
نیشاسن |
nishasan |
نشاء کردن |
۱۵۸۶ |
|
نیشتن |
Nishtan |
نشستن |
۱۵۸۷ |
|
نیفتنه یا نیمتنه |
nimtinoo |
کت ، نیمتنه |
۱۵۸۸ |
|
نیم یار |
nim yar |
ظرف سفالی مخصوص ساییدن نمک سنگ و همچنین نعناع و خولی واش که به آن پینی گفته می شود |
۱۵۸۹ |
|
نیمیزگره |
ni miz gereh |
|
۱۵۹۰ |
|
نیوری |
nivri |
وگر نه |
۱۵۹۱ |
|
ها ایته ای واگرد |
|
بسیار بزرگ |
۱۵۹۲ |
|
ها بخ چا |
habakh cha |
روی دوش گرفتن کودکان |
۱۵۹۳ |
|
هاچی |
hachi |
مفت ، مجانی |
۱۵۹۴ |
|
هادر |
ha dar |
این اندازه |
۱۵۹۵ |
|
هارا |
hara |
گریه خردسالان |
۱۵۹۶ |
|
هانی |
hani |
بازهم ، یک بار دیگر |
۱۵۹۷ |
|
هاوجوراغ یا هاب جوراغ |
hav joragh |
ظرفی برای تهیه آب جوش، سلف کتری |
۱۵۹۸ |
|
هب |
hab |
قرص |
۱۵۹۹ |
|
هب! |
hab |
حیف |
۱۶۰۰ |
|
هچی |
hachi |
بی ارزش ، رایگان |
۱۶۰۱ |
|
هرمالو |
harmalu |
هرگز ، به هیچ وجه |
۱۶۰۲ |
|
هزار ولک دار |
hazaar valk daar |
درخت گل ابریشم |
۱۶۰۳ |
|
هشتک |
hashtak |
یک نوع بازی |
۱۶۰۴ |
|
هف |
haf |
هفت |
۱۶۰۵ |
|
هف رنگ ، هفت رنگ |
haf rang |
نوعی پرنده گنجشک با بالهای رنگی |
۱۶۰۶ |
|
هم زم بوکوده |
ham zam bukide |
گویا: رودل کرده دچار سوء هاضمه شده. |
۱۶۰۷ |
|
هه آن |
he an |
خریدن |
۱۶۰۸ |
|
هوارکه |
havarkeh |
تاب |
۱۶۰۹ |
|
هودر |
hu dar |
آن اندازه |
۱۶۱۰ |
|
هیل |
hil |
گشنیز |
۱۶۱۱ |
|
هی بر لا |
hai bar laa |
هیولا |
۱۶۱۲ |
|
هیزرو |
hizaro |
هیچ ذره ، هیچ مقدار |
۱۶۱۳ |
|
هیست |
hist |
خیس ف نمناک |
۱۶۱۴ |
|
هیندانه لف |
hindanu lef |
بوته هندوانه |
۱۶۱۵ |
|
هئن |
he an |
خریدن ، بها دادن |
۱۶۱۶ |
|
واباس |
vabas |
باز شد |
۱۶۱۷ |
|
واتاخ آوردن |
vatakh avardan |
کم آوردن |
۱۶۱۸ |
|
واتاختن |
|
بسیار سریع دویدن |
۱۶۱۹ |
|
واتاخن |
vatakhen |
سریع بدوید ، امر به شروع دویدن سریع و فوری |
۱۶۲۰ |
|
واترکانن |
vatarkanen |
ترکاندن |
۱۶۲۱ |
|
واترکنی |
Vatarkani |
|
۱۶۲۲ |
|
واتلاسن |
vatlasan |
شکافتن و از هم باز شدن |
۱۶۲۳ |
|
واجاسن |
vajasan |
راحت شدن، نرم شدن |
۱۶۲۴ |
|
واجام |
vajam |
بادنجان |
۱۶۲۵ |
|
واجاوردن |
vajavardan |
تهوع و استفراغ |
۱۶۲۶ |
|
واچاسن |
vachasan |
یخ کردن و سرمای بیش از اندازه را تحمل کردن |
۱۶۲۷ |
|
واچراس |
Vachras |
پاره شد |
۱۶۲۸ |
|
واچردن |
vachardan |
پاره کردن |
۱۶۲۹ |
|
واچرفشان |
vachar fashan |
پاره کردن و دور انداختن کنایه از آدم جنجالی و دعوایی و بعضا وحشی |
۱۶۳۰ |
|
واخرا باسن |
vakhara basan |
لوس شدن |
۱۶۳۱ |
|
واد گیفتن |
vad giftan |
اندازه گیری کردن |
۱۶۳۲ |
|
واداس |
vadas |
جدا شد به ویژه در مورد دو قطعه یا تکه از شیئی که به هم چسبانده باشند. |
۱۶۳۳ |
|
واداسن |
vadasan |
جدا شدن |
۱۶۳۴ |
|
واداشتن |
vadashtan |
وادار کردن |
۱۶۳۵ |
|
واداشتن |
vadashtan |
سرپا نگهداشتن چیزی مثل نردبان |
۱۶۳۶ |
|
واران گیلی |
varangili |
نوعی میوه ریز جنگلی که از خانواده زالزالک است |
۱۶۳۷ |
|
وارانبو |
varan bu |
در نوشتار فکر می کنم تلفظ اول صحیح باشد. از خانواده نعنا |
۱۶۳۸ |
|
وارجینا |
varjina |
خورد کردن چوب، بریدن بوته های مزاحم ، قلع و قمع |
۱۶۳۹ |
|
وارسن |
varesan |
ریسیدن |
۱۶۴۰ |
|
وارسن |
varasan |
باریدن |
۱۶۴۱ |
|
وارشتن |
vareshtan |
ریستن ، ریسندگی |
۱۶۴۲ |
|
وارفتن |
varoftan |
(وا روبیدن) تخلیه چاه آب. اگر چیزی آب چاه را آلوده کند یا در تابستان که گاهی چاه ها خشک می شدند چاه کن |
۱۶۴۳ |
|
وارگاد |
vargad |
آویخت |
۱۶۴۴ |
|
وارگاد |
vargad |
(بچه را) سقط کرد |
۱۶۴۵ |
|
وارگادن |
vargadan |
آویزان کردن |
۱۶۴۶ |
|
وارگادن |
vargadan |
بچه را انداختن ، سقط جنین |
۱۶۴۷ |
|
وارنجسن |
varan jasan |
رسیدن میوه پس از چیدن از درخت |
۱۶۴۸ |
|
وارو |
varo |
(واروب) امریست – مثلا: ان چایه وارو: این چاه را تخلیه یا گودتر کن. |
۱۶۴۹ |
|
وارور |
varor |
میزان رشد برنج هنگام پخت |
۱۶۵۰ |
|
واروفتن |
varoftan |
روبیدن |
۱۶۵۱ |
|
واروفتیم |
varoftim |
(واروبیدیم) |
۱۶۵۲ |
|
واز |
vaaz |
پرش ، پریدن |
۱۶۵۳ |
|
وازاره |
vazareh |
|
۱۶۵۴ |
|
وازاکون |
vaza kun |
نوعی حشره خیلی کوچک که در چاه آب یا روی آبهای راکد مدام در حال پرواز است و نغییر جهت های ناگهانی می دهد. |
۱۶۵۵ |
|
وازکودن |
vaz kudan |
پریدن ، پرش |
۱۶۵۶ |
|
وازو لونتوس |
vaz o luntus |
جست و خیز الکی یا تلاش بیهوده |
۱۶۵۷ |
|
واسخوس |
vas khus |
مالید |
۱۶۵۸ |
|
واسرا دان |
vasara dan |
عبور کردن ، از سر گدشتن |
۱۶۵۹ |
|
واش |
wash |
علف |
۱۶۶۰ |
|
واشادن |
vashadan |
گستراندن ، پهن کردن |
۱۶۶۱ |
|
واشادن |
vashadan |
پهن کردن یک زیر انداز |
۱۶۶۲ |
|
واشان |
vashan |
تیرهای چوبی که بصورت افقی در اسکلت ساختمان بکار می روند |
۱۶۶۳ |
|
واشان |
vashan |
الوار |
۱۶۶۴ |
|
واشان |
va shan |
(امری) پهن کن م.ث. سفره واشان سفره را پهن کن |
۱۶۶۵ |
|
واشتن یا وائاشتن |
vashtan |
وادار کردن |
۱۶۶۶ |
|
واشکا خوردن |
vash ka khurdan |
شکافته شدن |
۱۶۶۷ |
|
واشکادن |
vashkadan |
شکستن ، برای خنده سر دادن هم بکار می رود |
۱۶۶۸ |
|
واشکاوانن |
vashkavanen |
آشکار کردن |
۱۶۶۹ |
|
واشکاودن یا واشکافتن |
vash kavdan |
شکافاندن چیزی |
۱۶۷۰ |
|
واکاشتن |
vakashtan |
چیزی و یا شخصی را در جایی بی حرکت نگهداشتن |
۱۶۷۱ |
|
واکف |
vakaftan |
گیر دادن و آدمی که گیر می دهد |
۱۶۷۲ |
|
واکف داشتن |
vakaf dashtan |
به کسی نسبت می دهند که مثل سیم خاردار از کنارش هم عبور کنی (خنثی باشی) باز هم شرش به شما می رسد. |
۱۶۷۳ |
|
واکف داشتن |
vakaf dashtan |
(ناخن) وقتی ناخنی شکسته و نا صاف است |
۱۶۷۴ |
|
واکفتن |
vakaftan |
گیر کردن چیزی به لباس و همچنین گیر دادن فردی به فرد دیگر |
۱۶۷۵ |
|
واکفه |
vakafe |
گیر می کند. |
۱۶۷۶ |
|
واگرا لنگو |
vagra langu |
دستگیره آشپز خانه |
۱۶۷۷ |
|
واگراس |
vag rass |
شعله ور شد. و وقتی فردی ناگهان با عصبانیت از جا می جهد و شروع به دادو بیداد می کند اصطاحا می گویند: چطو انا کیبریت بزنی واگرایو هونجی واگراس. |
۱۶۷۸ |
|
واگراسه |
vagrase |
افروخته شده (آتش یا چراغ) |
۱۶۷۹ |
|
واگردسن |
vagardasan |
برگشتن شخص از جایی ، واژگون شدن |
۱۶۸۰ |
|
واگره |
vag ra |
دستگیره آشپز خانه |
۱۶۸۱ |
|
واگیرالنگه |
Vakira langeh |
پارچه دستگیره |
۱۶۸۲ |
|
واگیفتن |
vagiftan |
آب را ظرفی از چاه برداشتن |
۱۶۸۳ |
|
والاوان |
va la van |
آرامش کن |
۱۶۸۴ |
|
والاوانن |
valavanen |
ساکت کردن ، در مورد بچه ای که برای چیزی بهانه گیری می کند |
۱۶۸۵ |
|
والاوس |
valavs |
آرام شد ، بچه ای که گریه می کرده و اکنون مجاب و آرام شده. |
۱۶۸۶ |
|
والاوسن |
va la va san |
آرام شدن |
۱۶۸۷ |
|
والس والس |
vales vales |
آب نبات چوبی |
۱۶۸۸ |
|
والشتن |
valeshtan |
لیسیدن |
۱۶۸۹ |
|
وامختن |
vamakhtan |
قدم زدن، مساحی کردن |
۱۶۹۰ |
|
وان لاوس |
vaan la vs |
آرام نشد معمولا بچه ای که هنوز مجاب یا دلجویی یا آرام نشده. |
۱۶۹۱ |
|
وانار |
|
صدای گاو یا گوساله |
۱۶۹۲ |
|
وانورسی |
van varsi ؟ |
وا نپرسیدی ؟ نپرسیدی ؟ |
۱۶۹۳ |
|
وانیشا |
vanisha |
نشای هر گیاهی |
۱۶۹۴ |
|
وانیشته |
vanishteh |
کمین کرده |
۱۶۹۵ |
|
وانیشته |
vanishteh |
پیله کرده |
۱۶۹۶ |
|
واوان |
vave an |
بریدن |
۱۶۹۷ |
|
واوج |
va vej |
(امری) سرخ کن |
۱۶۹۸ |
|
واوراز |
vavraz |
|
۱۶۹۹ |
|
واوراشتن |
vavrashtan |
تکیه دادن نردبان به دیوار |
۱۷۰۰ |
|
واورخادن |
Vavarkhadan |
پشت سر هم قرار دادن ، پشت سرهم حرف زدن |
۱۷۰۱ |
|
واورس |
vavars |
وا پرس بپرس ، امرز به پرسیدن |
۱۷۰۲ |
|
واورسن |
Vavarsen |
پرسیدن |
۱۷۰۳ |
|
واوشتن |
vavushtan |
سرخ کردن، بودادن |
۱۷۰۴ |
|
واوشتن |
va veshtan |
سرخ کردن |
۱۷۰۵ |
|
واوشتو |
vaveshtu |
سرخ شده |
۱۷۰۶ |
|
واوشتو بج |
vaveshtu baj |
برنج بو داده |
۱۷۰۷ |
|
واولاسکسن |
vav las kasan |
|
۱۷۰۸ |
|
واون |
vaven |
بریدن |
۱۷۰۹ |
|
واوو |
vavoo |
زوزه سگ یا شغال |
۱۷۱۰ |
|
ودرو |
ved roo |
سلط آب |
۱۷۱۱ |
|
ور وند |
var vand |
بندی که با آن نوزاد را در گهواره می بندند |
۱۷۱۲ |
|
ورا گیفتن |
vra giftan |
کلاه سر دیگر گذاشتن ، و نیز به معنای فردی را با آرامی و آرامش در کنار گرفتن و غمخواری کردن. م.ث.انا ورا گیر انه جا واورس انه مشکل چیو؟ |
۱۷۱۳ |
|
وراکف |
Varakaf |
|
۱۷۱۴ |
|
ورجا |
varja |
نزدیک ، جوار |
۱۷۱۵ |
|
ورزا |
varza |
گاو نر |
۱۷۱۶ |
|
ورزا گوز |
varza goz |
بچه ای که می خواهد کار بزرگی انجام دهد |
۱۷۱۷ |
|
ورشتن |
vereshtan |
بیدار شدن ، از جا بلند شدن |
۱۷۱۸ |
|
ورشن |
vorshan |
هم زدن |
۱۷۱۹ |
|
ورف |
varf |
برف |
۱۷۲۰ |
|
ورف چاه |
varfu chah |
چاهی که در آن برف را تا تابستان نگهداری می کردند |
۱۷۲۱ |
|
ورف واره |
var vareh |
برف می بارد |
۱۷۲۲ |
|
ورف وارو |
varf varu |
پاروی برف روبی |
۱۷۲۳ |
|
ورفانو |
varfano |
به معنی برف بانو و آن پرنده ای است که پیش از بارش اولین برف ظاهر می شود. |
۱۷۲۴ |
|
وروند |
Varvand |
|
۱۷۲۵ |
|
وسین دیسین |
vasin disin |
آرایش زنانه ، در جایی دیگر به معنای کثیف کاری کردن است مثلا با دست چرب فنجان چای را گرفتن |
۱۷۲۶ |
|
وشتا |
vashta |
گرسنه |
۱۷۲۷ |
|
وشتن |
vashtan |
رقص |
۱۷۲۸ |
|
وشتن |
vashtan |
رقصیدن |
۱۷۲۹ |
|
وشتن رخاصی |
vashtan rakhaasi |
رقص و پایکوبی (کنایه: فلانی ان روزانا لاب وشتن رخاصه درو – یعنی کیفش کوک است). |
۱۷۳۰ |
|
وشمارش |
vosh marash |
مویه |
۱۷۳۱ |
|
ول چیچال |
val chichal |
آب ولرم |
۱۷۳۲ |
|
وه رشتن |
ve rashtan |
از جا بلند شدن |
۱۷۳۳ |
|
وه رو |
ve roo |
جوجه مرغ نابالغ |
۱۷۳۴ |
|
وه رو سر |
ve roo sar |
مکان در انتهای میر محله |
۱۷۳۵ |
|
ووتلاسن |
vutlasan |
حریصانه هجوم آوردن به غذا |
۱۷۳۶ |
|
ووچان |
vuchan |
از روی زمین بر چیدن |
۱۷۳۷ |
|
ووچکاسن |
vuchkasan |
از چیزی بالا رفتن |
۱۷۳۸ |
|
ووچکسن |
vuchukasan |
پریدن آب در گلو |
۱۷۳۹ |
|
ووچین ووچین |
vichin cichin |
جمع آوری اشیائی که با بی نظمی در گوشه و کنار منزل افتاده است. |
۱۷۴۰ |
|
ووداار |
vo daar |
ستونهای جلوی ایوان که از الوارهای چهارگوش و بلند ساخته می شد و پیش آمدگی سقف بر ایوان را نگاه می داشت.( در استان مرکزی به آن هدار hodaar می گویند). |
۱۷۴۱ |
|
وودوشتن |
vudoshtan |
مکیدن |
۱۷۴۲ |
|
وورشین دوورشین |
vurshin durshin |
به هم ریخته و در هم |
۱۷۴۳ |
|
وورشی آن |
vorshean |
هم زدن مایعات مانند خورشت و آش |
۱۷۴۴ |
|
وورگاد |
vorgad |
سر انداخت ، وورگاد آواز سر داد (به ویژه وقتی فردی بی مقدمه شروع به آواز خواندن می کند). |
۱۷۴۵ |
|
ووریج ووریج |
vurij vurij |
در هم لولیدن |
۱۷۴۶ |
|
وورینگ |
vuring |
این اوی فرانسه آبکنار مرا خواهد کشت !!! |
۱۷۴۷ |
|
ووزینگا |
vuzinga |
|
۱۷۴۸ |
|
ووشتو بج |
vaveshtu baj |
برنج بو داده |
۱۷۴۹ |
|
ووشه |
vushu |
خوشه های کوچک انگور یا برنج |
۱۷۵۰ |
|
ووگردسن |
vugordasan |
برگشتن- فلانی انگشت ووگردسه |
۱۷۵۱ |
|
ووگردسن |
vugordasan |
برگشتن – مهارت خود را در کاری از دست دادن- مه دس دوسالو جو آب زنی رن ووگودسه مه جو نی ته خ |
۱۷۵۲ |
|
ووندر زآن |
vunder zean |
زیر چشمی نگاه کردن |
۱۷۵۳ |
|
وی |
vi |
بید |
۱۷۵۴ |
|
وی دار |
vi daar |
درخت بید |
۱۷۵۵ |
|
ویجین |
vijin |
کندن علف مزارع برنج |
۱۷۵۶ |
|
ویچین ویچین |
vuchi vuchin |
جمع آوری اشیائی که با بی نظمی در گوشه و کنار منزل افتاده است. |
۱۷۵۷ |
|
ویرینگ |
viring |
پرنده ای دریایی که پرواز نمی کرد |
۱۷۵۸ |
|
ویگیفتن |
vigiftan |
برداشتن |
۱۷۵۹ |
|
وینجی |
vinji |
نوعی آدامس، صمغ |
۱۷۶۰ |
|
وینجی |
vinji |
سقز (که جویدنی ست). |
۱۷۶۱ |
|
وینی |
vini |
بینی |
۱۷۶۲ |
|
وینی خولو گب زه آن |
vini khulu |
تو دماغی حرف زدن |
۱۷۶۳ |
|
وینی زنگ |
vini zang |
آب بینی |
۱۷۶۴ |
|
یالغوز |
yalghoz |
مجرد، ازدواج نکرده |
۱۷۶۵ |
|
یوغ آوردن |
yogh avardan |
سر باز زدن |
آقا رضا سلام
واژه واوجین ، یعنی دو چیز را با دقت از هم جدا نمودن ، مثل پاک نمودن برنج از شن و یا واشو دانو .البته قدیم برنج راداخل تبجو می ریختند و اول یکی دو دقیقه تبجه میزدند و نیم دانه و خیبیس از برنج جدا میشد بعد واوجیانه .راستی تبجو زدن یک هنریه که کار هرکسی نیست من امتحان نموده ام و دیدم که چقدر مشکله. بدرود
آقا محمود سلام،
واژه های واوجین (Vavjin) و دووجین (Dovjin) تقریبا” به یک معنی هستند احتمالا” یک تفاوت کوچک دارند ، واوجین یعنی زدودن هر چیزی از بدها و دوو جین یعنی سوا کردن خوب ها از هر چیزی است.
ضمنا” به اطلاع شما می رسانم که شرکت بهلر آلمان (BUHLER) دستگاهی طراحی کرده که عملکرد آن دقیقا” همان کاریست که تبجۀ ما می دهد به این معنی که لرزش دستگاه را به گونه ای تنظیم می کنند که ضرباتی شبیه تبجه وارد می کند و در نتیجه اشیای خیلی سنگین مثل سنگ یا قطعات فلزات از بالای سطح شیب دار خارج شده و پوشال سبک و گرد و خاک از پایین ترین قسمت همان سطح شیب دار به کمک یک دمنده تخلیه می شوند و نهایتا” دانه های برنج یا گندم پاک شده به مسیر دیگری می رود.
از این دستگاه در کارخانجات بسته بندی برنج و حبوبات و امثالهم استفاده می کنند.
واژه ۱۳۰۵:بازی محلی که نفر اول به حالت رکوع می ایستد وبقیه دست خود را روی کمر نفر اول گذاشته و از روی او می پرند وپس از پریدن به همان حالت نفر اول ایستاده و نفرات قبلی از روی او می پرند وبه همین ترتیب ادامه می یابد
کاربر کیان عزیز سلام
در مورد بازی کوموتیل نظرتان درست است،ولی ما به صورت دیگر نیز بازی می کردیم.به این صورت که نفر اول به حالت رکوع می ایستاد و مابقی شرکت کنندگان بازی دو دست خود را برپشت وی می گذاشتند و از روی او می پریدند و اگر کسی به غیر از دستها عضو دیگری از بدنشان به فرد مذکور برخورد می کرد بازنده می شد و فرد بازنده می بایست جایش را با او عوض می کرد و به همین روال بازی ادامه ادامه داشت.
سرکار خانم موسی زاد ابکناری با تشکر از راهنمایی شمادر مورد واژه کوموتیل.
واژه ۱۲۳۳: قوزک:فکر می کنم که به تلمبار کوچولو قوزک می گفتند.
واژه ۱۲۲۹:قلمس:گیاهی که دانه های کوچک داشت به اندازه یک گندم که با ترکوندن آن دست قرمز یا صورتی میشد.
واژه۱۲۳۱:قوجان:پالتو یاکاپشنی که از پلاستیکدوخته شده بودو اندازه آن بسیار بزرگ بودکه در روزهای بارانی معمولا صیادانمی پوشیدند.